Zgodnie z nowelizacją Kodeksu cywilnego i niektórych innych ustaw z 28 lipca 2023 r. (Dz. U. 2023 poz. 1615), w dniu 15.11.2023 r. weszły w życie zmiany w prawie spadkowym, które pozwalają rodzicom skrócić drogę do odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka w ten sposób, że rodzice nie zawsze będą musieli uzyskać zgody sądu rodzinnego na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem małoletniego, tak jak było dotychczas.
Zgoda sądu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka nie będzie wymagana,
- jeżeli dokonuje tej czynności rodzic, któremu przysługuje władza rodzicielska,
- gdy dokonuje odrzucenia spadku za zgoda drugiego rodzica, któremu również przysługuje władza rodzicielska,
- wcześniej odrzucenia spadku dokonał jeden z rodziców powołany do spadku, co uprawdopodabnia, że rodzic dokonując sam odrzucenia spadku po spadkodawcy ustalił, że spadek jest zadłużony i dlatego jego odrzucenie spadku leży w interesie małoletniego,
- spadek odrzucają także inni zstępni tego rodzica.
Rodzice mogą dokonać odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka przed sądem lub notariuszem, jednak będą zobowiązani złożyć oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej:
- że wyłącznie jemu przysługuje władza rodzicielska lub, jeśli przysługuje obojgu rodzicom potrzebne będzie oświadczenie drugiego rodzica że wyraża zgodę na odrzucenie spadku lub jego udział w czynności;
- do przedłożenia postanowienia sądu o odrzuceniu spadku, lub przedłożenie aktu notarialnego stwierdzającego odrzucenie spadku przez rodzica.
- przedłożenie postanowienia/aktu notarialnego obejmującego oświadczenie o odrzuceniu spadku przez innych zstępnych rodziców tego dziecka.
Niestety nie zawsze będzie można złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka bez uzyskania wcześniejszej zgody sądu rodzinnego.
Tak będzie w sytuacji kiedy:
- małoletni dziedziczy obok rodzica, wówczas sąd stosując kontrolę nad prawidłowym zarządem majątkiem małoletniego, rozpatrując wniosek rodziców o wydanie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego;
- lub w sytuacji braku porozumienia między rodzicami;
- kiedy inni zstępni spadku nie odrzucą.
Ważne:
Do spadków otwartych przed 15 listopada 2023 roku, co do których nie upłynął termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed dniem 15 listopada 2023 roku, zastosowanie znajdą nowe przepisy.