Przejdź do treści

Renta rodzinna

Kluczowa regulacja odnosząca się do świadczenia wypłacanego przez ZUS, jakim jest renta rodzinna, znajduje się w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Przepisy wskazują, że renta ta przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała:

  • ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.
  • pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

WAŻNE! Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

KTO JEST UPRAWNIONY DO POBIERANIA RENTY RODZINNEJ:

  1. Dzieci:
  • własne
  • drugiego małżonka
  • przysposobione;
  1. przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
  2. małżonek (wdowa i wdowiec);
  3. rodzice.

WAŻNE! Za rodziców w rozumieniu ustawy uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające.

Ad. 1 Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

  1. do ukończenia 16 lat;
  2. do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo
  3. bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w a) lub b).

Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Ad. 2 Przyjęte na wychowanie i utrzymanie wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, o których mowa w mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli spełniają warunki określone w art. 68, a ponadto:

  1. zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku, oraz
  2. nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją, jeżeli:
    • nie mogą zapewnić im utrzymania albo
    • ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

Ad. 3 Wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:

  • w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub
  • była niezdolna do pracy albo
  • wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli
  • sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

WAŻNE! Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w ustawie.

Małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia warunków określonych wyżej, miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.

Okresowa renta rodzinna

Wdowa niespełniająca warunków do renty rodzinnej określonych wyżej i niemająca niezbędnych źródeł utrzymania ma prawo do okresowej renty rodzinnej:

  • przez okres jednego roku od chwili śmierci męża;
  • w okresie uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od chwili śmierci męża. 5. Przepisy stosuje się odpowiednio do wdowca.

Ad.4 Rodzice mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli:

  • ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania;
  • spełniają odpowiednio warunki określone dla wdowy i wdowca w art. 70 ust. 1 i 2 oraz, co do wieku, również w art. 70 ust. 5.

ILE WYNOSI RENTA RODZINNA

  1. dla jednej osoby uprawnionej – 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu;
  2. dla dwóch osób uprawnionych – 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu;
  3. dla trzech lub więcej osób uprawnionych – 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłem

WAŻNE! Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna.

Renta rodzinna podlega podziałowi na równe części między uprawnionych.

UWAGA! W razie ujawnienia okoliczności powodujących konieczność dokonania podziału renty rodzinnej po raz pierwszy lub zmiany warunków dotychczasowego podziału renty ze względu na zmianę liczby osób uprawnionych organ rentowy dokonuje podziału świadczenia od miesiąca ujawnienia tych okoliczności.

Skip to content