Co zrobić, jeżeli zostaliśmy ukarani za przestępstwo lub wykroczenie, nie zgadzamy się z jego treścią, a okoliczności czynu budzą nasze wątpliwości?
Postępowanie nakazowe uregulowane jest w ar.t 500-507 k.p.k., jako uproszczona procedura. Wyrok nakazowy jest wydany w prostych sprawach, w których na podstawie przeprowadzonego dochodzenia wina obwinionego nie budzi wątpliwości, a przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.
Wyrokiem nakazowym sąd proponuje karę, z którą oskarżony nie musi się zgodzić. Należy pamiętać, że w wyroku nakazowym sąd może skazać tylko na karę grzywny lub ograniczenia wolności. Obok wspomnianej kary, sąd może orzec środek karny, przepadek mienia lub środek kompensacyjny.
Co ważne – Sąd wydaje wyrok nakazowy bez udziału stron.
Wyrok nakazowy nie może być wydany w sprawach z oskarżenia prywatnego a także w sprawach, gdy oskarżonym jest osoba nieletnia, niewidoma, niema czy głucha a także osoba, której stan wskazuje na niepoczytalność.
Jak możemy się zachować otrzymując wyrok nakazowy?
Można przyjąć rozstrzygnięcie, jeśli uznamy je za słuszne i sprawiedliwe. Wówczas wyrok się uprawomocni ze wszystkimi konsekwencjami.
Środkiem odwoławczym od wyroku nakazowego jest sprzeciw (art 506 § 1 k.p.k.), który nie wymaga uzasadnienia. Mamy 7 dni kalendarzowych na jego złożenie, licząc od dnia doręczenia wyroku nakazowego. Sprzeciw składamy do sądu, który wydał wyrok.
Formalnie złożony sprzeciw jest więc wyrazem braku zgody na wydany wyrok. Traci on wtedy swoją moc, a celem jego złożenia jest doprowadzenie do rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych. Należy pamiętać, że termin do wniesienia sprzeciwu jest terminem zawitym. Oznacza to, że po jego upływie nie jest możliwe skuteczne dokonanie czynności. Sprzeciw może wnieść oskarżony a także oskarżyciel.