Przejdź do treści

Nowe podstawy niegodności dziedziczenia

Przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2024.1061 t.j. z dnia 2024.07.17) dają możliwość ustalenia, iż spadkobierca jest niegodny dziedziczenia po spadkodawcy. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw do art. 928 k.c. wprowadziła dwie nowe podstawy do uznania spadkobiercę za niegodnego dziedziczenia.

Do tej pory spadkobierca mógł być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:

  1. dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
  2. podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
  3. umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego;

Nowelizacja – od 15 listopada 2023 roku – wprowadziła także taką możliwość, gdy spadkobierca:

  1. uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową;
  2. uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.

Zmiana ta, zgodnie z uzasadnieniem do projektu nowelizacji, odpowiada zapatrywaniu społeczeństwa na możliwość spadkobrania przez osoby, które swoim zaniechaniem (uporczywym) uniemożliwiają za życia spadkodawcy zaspokojenie jego podstawowych potrzeb. Ustawodawca uwzględnił przy tym zarówno relacje o charakterze ekonomicznym, jak i społecznym. W przypadku uchylania się od obowiązku pieczy nad spadkodawcą, sąd będzie mógł ocenić to w czy i w jakim zakresie spadkobierca dbał o spadkodawcę.

WAŻNE!
Spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

KTO MOŻE ŻĄDAĆ UZNANIA ZA NIEGODNEGO DZIEDZICZENIA?
Uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim może wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.

PRZEBACZENIE
Spadkobierca nie może być uznany za niegodnego, jeżeli spadkodawca mu przebaczył.

 Źródło:
– ustawa dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2024.1061 t.j. z dnia 2024.07.17)

Skip to content